کلاس‌های کالاهای خطرناک – مواد رادیواکتیو

هر ماده‌ای که دارای اتم‌های ناپایدار باشد و به صورت پیوسته از خود پرتوهای یونیزان منتشر کند رادیواکتیو نامیده می‌شود. این پرتوها برای سلامت انسان و حیوان مضر هستند. از این رو، حمل‌ونقل چنین محمولاتی باید در شرایط مشخص و کنترل‌شده صورت بگیرد.

پس از بررسی مواد منفجره و قابل اشتعال و مواد شیمیایی، در بخش سوم از این سری مقالات به بررسی کلاس ۷ می‌پردازیم.

کلاس ۷:

مواد رادیواکتیو

این کلاس شامل هر بسته‌بندی دارای علامت زرد رنگ ماده رادیواکتیو III (LSA-III) است. برخی مواد رادیواکتیو در «استفاده انحصاری» با فعالیت کم و بخصوص، این علامت را نخواهند داشت؛ با این حال وجود علامت رادیواکتیو بر روی بسته‌بندی آنها ضروری است.

وسیله نقلیه بسته

منظور از آن، وسیله نقلیه‌ای مجهز به یک محفظه خارجی محکم است که در حین حمل‌ونقل، دسترسی افراد غیر مجاز به ماده رادیواکتیو را محدود می‌کند. این محفظه می‌تواند موقت یا دائمی باشد. در صورت بارگیری مواد دارای بسته‌بندی این محفظه ممکن است از نوع شفاف باشد. چنین محفظه‌ای باید دسترسی به محموله را از بالا، کنار و پایین محدود کند.

سیستم مهار

به معنی در کنار هم قرار دادن اجزای بسته‌بندی مورد استفاده برای نگهداری از محتویات رادیواکتیو در طول فرآیند حمل است.

روش‌های حمل‌ونقل

• برای حمل‌ونقل از طریق بزرگراه یا خط آهن: هرگونه وسیله نقلیه یا هر کانتینر بزرگ باری؛
• برای حمل‌ونقل دریایی: هرگونه محفظه یا انبار کشتی، یا بخشی تعریف شده از عرشه آن که شامل هرگونه وسیله نقلیه بر روی کشتی می‌شود؛ 
• برای حمل‌ونقل هوایی: هر نوع هواپیما

طراحی

توضیحاتی از یک شکل بخصوص از ماده رادیواکتیو، یک بسته یا بسته‌بندی و یا یک LSA-III است که امکان شناسایی کامل هر یک را فراهم می‌کند. این توضیحات ممکن است شامل مشخصات دقیق، نقشه‌های مهندسی، گزارش‌های مطابق با الزامات قانونی و سایر اسناد مربوطه باشد.

استفاده انحصاری

به معنی انحصار کامل محموله برای تنها یک شیپر است. در این صورت، تمامی مراحل اولیه، میانی و نهایی بارگیری و تخلیه بر طبق دستورات یک شیپر یا صاحب کالا انجام می‌گیرد. شیپر و کریر باید از انجام بارگیری و تخلیه بار توسط پرسنل دارای آموزش رادیولوژی و منابع مناسب برای هندلینگ ایمن محموله اطمینان حاصل کنند. در این شرایط، شیپر موظف است دستورات مشخصی را به صورت کتبی برای تعمیر و نگهداری تجهیزات انحصاری مورد استفاده در فرآیند هندلینگ صادر کرده و آن‌ها را در اطلاعات اسناد حمل‌ که توسط شیپر به کریر تحویل داده می‌شود، درج کند.

مواد شکافت‌پذیر

شامل پلوتونیوم 238، پلوتونیوم 239، پلوتونیوم 241، اورانیوم 233، اورانیوم 235 و یا هر ترکیب از این رادیونوکلئیدها می‌شود. این تعریف در مورد اورانیوم طبیعی و اورانیوم ضعیف شده بدون تابش و یا اورانیوم طبیعی و اورانیوم ضعیف شده‌ای که در راکتور حرارتی مورد تابش پرتو قرار گرفته است صدق نمی‌کند. استثناهای مشخص دیگر در 49CFR 173.453 ارائه شده است.

حمل و نقل کنترل شده مواد شکافت‌پذیر

به معنای حمل محموله‌ای است که بنابر 49CFR 173.457 شاخص‌های حمل‌ونقل کنترل بحران هسته‌ای بالای 10 به آن اختصاص داده شده است.

کانتینر باری

یک کانتینر با قابلیت استفاده مجدد که حجم آن 1.81 متر مکعب (64 فوت مکعب) یا بیشتر است. این کانتینر‌ها به گونه‌ای طراحی و ساخته می‌شوند که بتوانند به همراه محتویات داخل خود در سلامت و امنیت کامل بلند شوند و به طور کلی برای نگهداری محموله به صورت واحد در طول حمل‌ونقل مورد استفاده قرار گیرند. کانتینر باری کوچک کانتینری است که دارای یک بعد خارجی کمتر از 1.5 متر (4.9 فوت) یا حجم داخلی کمتر 3.0 متر مکعب (106 فوت مکعب) باشد. تمامی انواع دیگر کانتینرهای باری با عنوان «کانتینرهای باری بزرگ» طراحی می‌شوند.

در صورت تمایل مقاله تاریخچه کانتینر و انواع آن را در بلاگ فریت ریت بخوانید.

مقدار کنترل شده در بزرگراه

به معنای مقدار ماده رادیواکتیو در یک بسته‌بندی واحد است که از موارد زیر فراتر می‌رود:

• 3000 برابر مقدار A1 رادیونوکلئیدها با توجه به تعاریف 49CFR 173.435 برای شکل خاص مواد رادیواکتیو؛ یا
• 3000 برابر مقدار A2  رادیونوکلئیدها با توجه به تعاریف 49CFR 173.435 برای شکل عادی مواد رادیواکتیو؛ یا
• 1000 TBq؛ هر کدام که مقدار کمتری داشته باشد.

مقدار محدود از ماده رادیواکتیو

به معنای مقداری از ماده رادیواکتیو است که از محدودیت‌های بسته‌بندی ماده ذکر شده در 49CFR 173.425 بیشتر نشده و با الزامات مشخص شده در 49CFR 173.421 مطابقت داشته باشد.

ماده با فعالیت کم و بخصوص (LSA)

به معنای ماده رادیواکتیو با فعالیت خاص محدود است. مواد محافظت‌کننده که در اطراف ماده LSA قرار می‌گیرند ممکن است در محاسبه فعالیت متوسط محتویات بسته در نظر گرفته نشوند.

در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریت‌ریت می‌توانید با ثبت نام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید با خبر شوید.