واردات میتواند به دلیل عدم توانایی یک کشور در تولید کالایی بهخصوص و یا به صرفه نبودن تولید آن، از سایر کشورها انجام گیرد. دولت به منظور حمایت از تولید داخلی و افزایش درآمد برای کالاهای وارداتی مالیات لحاظ کرده است.
در این مقاله به بررسی دقیقتر مالیات بر واردات خواهیم پرداخت.
مالیات بر واردات یکی از قدیمیترین و متداولترین منابع درآمد دولت محسوب میشود. بخش قابل توجهی از بودجه عمومی دولت را سود بازرگانی، حقوق گمرکی، عوارض سفارش کالا و اتومبیلهای وارداتی تشکیل میدهد. میزان درآمد دولت از مالیات بر واردات در سال ۱۴۰۰ معادل۲۳.۶ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است. با این حال باید به این نکته نیز توجه داشت که اگر مالیات بر واردات از حد معمول بالاتر رود، ممکن است منجر به تبعاتی منفی از جمله گرانی، تورم و افزایش قاچاق کالا شود.
مالیات علیالحساب واردات
تنها اشخاص دارای کارت بازرگانی قادر به انجام فرآیند صادرات و واردات کالا هستند. با این حال بسیاری از تجار در گذشته به صورت گمنام با اجاره کارتهای بازرگانی افراد بیبضاعت و کمتوان اقدام به فرار مالیاتی کرده و حجم بالایی از کالا را به کشور وارد میکردند. این تجار پس از تکمیل فرآیند واردات، کارت بازرگانی را دور انداخته و دولت را از دریافت هر گونه مالیات ناتوان میساختند. این فرار مالیاتی نتنها برای واردات کالاهای عمومی بلکه برای قاچاق کالا از مبادی رسمی نیز صورت میگرفت.
از آنجایی که فرار مالیاتی موجب ایجاد کسر درآمد برای دولت میشد، در شهریور ماه سال ۱۳۹۵ بر اساس توافق سازمان مالیاتی و گمرک، باید برای هر نوع واردات، مبلغ ۴ درصد از ارزش CIF کالا به صورت علیالحساب به حساب دارایی واریز شود. البته باید به این نکته توجه داشت که شرکتهای تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری و شرکتهای دارای گواهی خوشحسابی از پرداخت مالیات ۴ درصدی علیالحساب واردات معاف هستند.
به منظور حمایت از تولیدات داخلی طی بخشنامهای واحدهای تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری و همچنین ماشینآلات خط تولید واحدهای تولیدی دارای جواز تاسیس از وزارتخانههای ذیربط، از پرداخت ۴ درصد علیالحساب واردات قطعی موضوع بخشنامه مذکور معاف هستند.
به جز موارد نام برده شده، سایر گروهها باید پیش از ترخیص کالای خود از گمرک اقدام به پرداخت ۴ درصد مالیات علیالحساب نمایند. گمرک موظف است اطلاعات پرداختی برای کالاهای وارداتی را در پروانه گمرکی یا فرم مربوطه درج کند.
بنابراین از آنجایی که پایین بودن مالیات منجر به کساد بازار و نارضایتی تولیدکنندگان داخلی شده و افزایش بیش از حد آن منجر به فرار مالیاتی و افزایش قاچاق میشود، تعیین نرخی معقول و کارشناسی شده برای واردات کالا میتواند با ایجاد تعادل نقش موثری در حمایت از تولید داخلی، تنظیم قیمتها و کاهش قاچاق کالا داشته باشد.
انواع مالیات بر واردات
همانطور که اشاره کردیم، مالیات بر واردات دارای انواع مختلفی است:
- مالیات بر حقوق و عوارض گمرکی
- سود بازرگانی
- خودرو وارداتی
در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
مالیات بر حقوق و عوارض گمرکی
طبق ماده ۱ قانون امور گمرکی حقوق گمرکی معادل است با چهار درصد ارزش گمرکی کالا به اضافه سود بازرگانی تایین شده از جانب هیئت وزیران و همچنین وجوهی که به موجب قانون، گمرک مسئول وصول آن است و به واردات قطعی کالا تعلق میگیرد. این وجوه شامل هزینههای انجام خدمات نمیشود.
همچنین طبق ماده ۵ قانون امور گمرکی صاحب کالا مسئول پرداخت حقوق ورودی، هزینههای انجام خدمات و جریمههای متعلق به ترخیص است.
نرخ حقوق گمرکی هر ساله رقمی ثابت معادل ۴ درصد بوده و دستخوش تغییر نشده است.
مالیات بر سود بازرگانی
سود بازرگانی از واردات کالاهای قطعی به صورت ریالی از سوی گمرک دریافت میشود. میزان سود بازرگانی ممکن است به دنبال تصمیمات سیاست گذاران متغیر بوده و نرخ ثابتی نداشته باشد. به این صورت که هر ساله میزان سود بازرگانی برای انواع کالا طی جدولی اعلام میگردد. به مجموع سود بازرگانی و حقوق گمرکی، حقوق ورودی گفته میشود.
برخی از کالاها از پرداخت سود بازرگانی به گمرک معاف هستند. همچنین شرکتهایی از جمله شرکتهای دانشبنیان و تجاریسازی نوآوریها و اختراعات از پرداخت سود بازرگانی معاف هستند.
بر اساس قانون سود بازگانی، واردات کالا در بنادر بوشهر، خرمشهر، آبان و جزیره هرمز با تخفیف صورت میگیرد.
مالیات بر واردات خودرو وارداتی
مالیات بر خودرو وارداتی یکی از انواع مهم مالیات واردات است. نرخ مالیات بر خودرو به صورت سالانه بر اساس جدولهای ارائه شده از جانب سازمان امور مالیاتی تعیین میگردد. نرخ مالیات خودرو برای انواع خودروهای وارداتی بر اساس حجم موتور (بر حسب سی سی) تقسیم بندی میشود. همچنین خودروهای برقی و هیبریدی نیز دارای تعرفهای جداگانه هستند. با این حال، در بودجه امسال به این موضوع اشارهای نشده است. در حالت کلی میزان حقوق ورودی خودروهای سواری به کشور بر اساس بودجه سال ۱۴۰۰، حداقل ۸۶ درصد ارزش گمرکی آنها اعلام شده است.
بر اساس قوانین مربوط به مالیات بر واردات خودرو دو گروه از پرداخت سود بازرگانی واردات خودرو معاف هستند که این معافیتها شامل معافیت از پرداخت سود بازرگانی معادل سی صد میلیون ریال برای مجوزهای جانبازان و همچنین معافیت از سود بازرگانی معادل سی صد میلیون ریال برای مجوزهای معلولین بهزیستی میشود.
در نهایت باید به این موضوع اشاره کرد که واردکنندگان برای پرهیز از هرگونه مشکل مالیاتی باید اطلاعات کافی نسبت به این نوع مالیات غیر مستقیم داشته باشند. در این مقاله سعی کردیم به صورت کلی به چیستی مالیات بر واردات و دلیل وجود آن بپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و دقیقتر ضروری است که به بخشنامههای رسمی مربوطه مراجعه کنید.
در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریتریت میتوانید با ثبتنام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید باخبر شوید.
دیدگاه خود را بنویسید.
نخستین دیدگاه را شما ارسال کنید!