حداقل مقدار سفارش

حداقل مقدار سفارش (MOQ) حداقل مقداری است که فروشنده تمایل به فروش آن دارد. این مقدار با عنوان حداقل تعداد واحد نیز شناخته می‌شود. با این حال، فروشنده ممکن است این مقدار را بر اساس ارزش کالا تعیین کند.

لازم به توجه است که این مقدار برای هر محصول باید بروز و صحیح باشد؛ در غیر این صورت ممکن است منجر به اشتباهاتی پرهزینه و تاخیرهایی غیرقابل اجتناب در ثبت سفارش شود.

در ادامه به بررسی بیش‌تر این موضوع خواهیم پرداخت.

دلیل وجود حداقل مقدار سفارش

با این‌که ممکن است حداقل مقدار سفارش باعث گرانی بیش‌از حد کالا برای برخی از مشتریان شود، فروشندگان کماکان باید از سودآوری اطمینان حاصل کنند. به هر حال، فروشنده هزینه‌هایی را از جمله هزینه حمل، انبارداری، پردازش کالا و هزینه‌های اداری بر عهده دارد. این هزینه‌های سربار درصد کوچکی از ارزش سفارش را تشکیل می‌دهند. با این حال، هر چقدر که مقدار سفارش کمتر باشد، این هزینه‌ها در حاشیه سود بیش‌تر به چشم خواهند آمد.

برای مثال سناریوهای زیر را در نظر بگیرید.

در سناریو (الف)، فروشنده سود مطلوبی می‌کند؛ اما در سناریو (ب) که MOQ خریدار بسیار کمتر است، فروشنده هیچ سودی نخواهد داشت. شرایط بدتر زمانی اتفاق می‌افتد که همانند سناریو (ج) فروشنده با دادن اجازه خرید تک واحدی به خریدار در هر معامله ضرر کند.

با این‌که این سناریوها تنها مثالی ساده هستند، از دیدگاه فروشنده، فروش محصولات در تعداد کم صرفه اقتصادی ندارد. در نتیجه فروشندگان از MOQ برای حفظ حاشیه سود خود بهره می‌برند.

تاثیر حداقل مقدار سفارش در مدیریت موجودی

MOQ تاثیر بسزایی بر روی تعداد روزهای موجود بودن کالا در انبار و تناوب سفارش‌ از فروشندگان دارد. در مثال زیر، به بررسی تاثیر این مقدار بر روی موجودی انبار می‌پردازیم.

حداقل مقدار بالا

زمانی که فروشنده حداقل مقدار سفارش بالایی دارد، قابل‌توجه‌ترین تاثیر این است که تعداد کالای موجود در انبار باید بسیار بیش‌تر باشد. همانطور که در نمودار زیر قابل مشاهده است، پس از تامین مجدد موجودی، کالا بیش‌تر از بیست هفته در انبار موجود خواهد بود. این امر افزایش هزینه‌های کلی انبارداری را به دنبال خواهد داشت؛ چرا که حجم بالایی از موجودی فضای بیش‌تری برای انبارش نیاز دارد. مهم‌تر از موضوع انبارداری، سرمایه در گردش بیش‌تری است که برای MOQ کالا باید تامین گردد. بنابراین خطر از رواج افتادگی کالا بسیار بیش‌تر خواهد بود.

با این حال، حداقل مقدار سفارش بالا عدم نیاز به بررسی و سفارش مداوم کالا را به دنبال دارد. در نتیجه، هزینه‌های اداری و سفارش کالا می‌تواند به حداقل برسد. به‌علاوه، ریسک کمبود موجودی بسیار کاهش می‌یابد. به‌هرحال، تیم زنجیره تامین چندین هفته برای پاسخ به هرگونه مشکل مربوط به موجودی کالا زمان دارد.

حداقل مقدار پایین

حداقل مقدار سفارش پایین تاثیر بسیار متفاوتی در موجودی کالا دارد. اگر فروشندگان حاضر به پذیرفتن حداقل مقدار سفارش بسیار پایین‌تری باشند، خریداران می‌توانند موجودی کمتری را انبارش کرده و در زمان نیاز تامین مجدد موجودی کنند.

مزیت اصلی این امر این است که گردش مالی کمتری نیاز است و خطر از رواج افتادگی کالا به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد.

از طرفی، ایراد این مقدار پایین این است که کالا باید به طور پی در پی بررسی شده و سفارش داده شود. طبیعتا این امر منجر به افزایش هزینه‌های اداری و سفارش کالا می‌گردد.

بر خلاف حداقل مقدار سفارش بالا که نوسان بازار با وجود موجودی بالا گرفته می‌شود، حداقل مقدار سفارش پایین به این معنا خواهد بود که موجودی انبار ضعیف‌تر است. به دنبال آن، عملکرد شرکت بیش‌تر تحت تاثیر نوسانات ناشی از مشکلات در عرضه و تقاضا قرار خواهد گرفت. برای حفاظت از موجودی کالا از چنین عواملی، ممکن است حفظ سطحی استراتژیک از امنیت یا انبارش کالا ضروری باشد.

خلاصه

بهینه‌سازی سفارش کالا

سفارش مقادیر نامتناسب منجر به افزایش میانگین بهای تمام شده کالای موجود در انبار و ریسک‌های غیرضروری مرتبط با از رواج افتادگی کالا می‌گردد. همچنین مقادیر سفارش بسیار کم منجر به عملیات‌های غیرضرور انبارداری و هزینه‌های قابل اجتناب اداری و حمل‌ونقل می‌شود. پس تیم‌های زنجیره تامین چگونه می‌توانند حد واسط بین رعایت MOQ و پایین نگه داشتن ریسک و هزینه‌ها را بیابند.

تا به حال ممکن است حداقل مقدار سفارش غیر قابل تغییر به نظر رسیده باشد. با این حال، هنگامی که این مقدار پایین است، در عمل بسیار محتمل است که سفارش کالا بسیار بالاتر از MOQ باشد. به همین ترتیب، هنگامی که این مقدار بالا است، همواره امکان مذاکره بر سر این مقدار حداقل و یا یافتن فروشنده‌ای دیگر وجود دارد. با همه این تفاسیر، همه سفارشات، تناوب آن‌ها و تعداد بررسی‌ها باید با دقت در نظر گرفته شود.

خوشبختانه این‌جاست که مبحث مقدار سفارش اقتصادی (EOQ) مطرح می‌شود.

در مقالات آینده به بررسی مقدار سفارش اقتصادی خواهیم پرداخت.

در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریت‌ریت می‌توانید با ثبت نام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید با خبر شوید.