Skip to main content
استاندارد اجباری

استاندارد اجباری چیست؟

نویسنده
کامیار خدایاری

استاندارد اجباری با هدف حصول اطمینان از ایمنی و سلامت کالا به منظور مصرف داخلی، صادرات و یا واردات در نظر گرفته شده است. اجرای چنین استانداردی مطابق با قوانین هر کشور صورت می‌گیرد. موسسات ذی‌صلاح مجوزهای لازم برای انجام امور گمرکی محمولاتی که مشمول استاندارد اجباری می‌شوند را صادر می‌کنند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر انواع این استانداردها می‌پردازیم و آخرین فهرست رسمی کالاهای مشمول استاندارد اجباری را ارائه می‌کنیم.

هدف از استاندارد اجباری

استاندارد اجباری در اصل حقوق مصرف کننده را در اولویت قرار داده است و این اطمینان خاطر را حاصل می‌کند که اطلاعات کافی به منظور تصمیم‌گیری در هنگام خرید در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد. از طرفی، با وجود استاندارد اجباری، کالاهای نامرغوب وارد بازار داخلی نمی‌شوند و از تولیدکننده داخلی نیز حمایت می‌شود. در تنظیم چنین استانداردی مسائل اقتصادی نیز لحاظ می‌گردد.

البته باید به این مهم توجه داشت که استاندارد اجباری تنها شامل کالاهای وارداتی نیست، بلکه کالاهای تولید شده به منظور صادرات نیز می‌بایست مطابق با چنین استانداردی باشند. برای مثال، زعفران یکی از مهم‌ترین کالاهای صادراتی ایران به شمار می‌رود که صادرات آن مشمول استاندارد اجباری سخت‌گیرانه‌ای خواهد بود.

انواع استاندارد

۱. استاندارد ملی: همان‌طور که از قبل به آن اشاره شد، هر کشوری استاندارد به‌خصوصی به منظور تضمین ایمنی، سلامت و کیفیت کالاهای مشمول استاندارد اجباری دارد. چنین استانداردی از جانب سازمان ملی به‌خصوصی تنظیم می‌گردد. در ایران سازمان ملی استاندارد (ISRIR) این وظیفه را بر عهده دارد. در ادامه به چند استاندارد ملی که مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران است اشاره می‌کنیم:

  • استانداردهای ملی ژاپن (با علامت اختصاری JASO, JIS)
  • استانداردهای ملی چین
  • استانداردهای ملی کره جنوبی (با علامت اختصاری KS)
  • استانداردهای ملی استرالیا (با علامت اختصاری AS)

۲. استاندارد منطقه‌ای: هدف از چنین استانداردی گسترش روابط تجاری میان کشورهای یک منطقه‌ به‌خصوص است. یکی از این استانداردهای منطقه‌ای، استاندارد مربوط به اتحادیه اروپاست که با برچسب CE شناسایی می‌شود.

استاندارد اتحادیه اروپا
استاندارد اتحادیه اروپا

۳. استاندارد بین‌المللی: چنین استانداردی مورد تایید تمامی کشورهای جهان است. ایزو (ISO) به عنوان سازمانی، مستقل و بین‌المللی استانداردهایی بین‌المللی ارائه می‌کند که تضمین‌کننده ایمنی، کیفیت و سلامت کالاست. در ادامه به چند استاندارد بین‌المللی دیگر که مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران است اشاره می‌کنیم:

  • استانداردهای اتحادیه بین‌المللی مخابرات (با علامت اختصاری ITU)
  • استانداردهای کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیکال (با علامت اختصاری IEC)
  • استانداردهای کدکس در زمینه غذایی (با علامت اختصاری CODEX)

گواهینامه بازرسی چیست؟

برای اطمینان از کمیت و کیفیت کالای خریداری شده، گواهینامه بازرسی ضرورت پیدا می‌کند. چنین گواهینامه‌ای کالا را با مشخصات ذکر شده میان خریدار و فروشنده مطابقت می‌دهد و این اطمینان را حاصل می‌کند که فروشنده به تعهدات خود در راستای ارائه‌ کالای باکیفیت عمل کرده است.

باید توجه داشت که برای کالاهایی که ملزم به اخذ چنین گواهینامه‌ای هستند، این گواهینامه باید در مبدا اخذ شود.

برای اطلاعات بیشتر در این باره، مقاله « بازرسی کالا در صادرات و واردات » را مطالعه کنید.

گواهینامه انطباق چیست؟

هدف از صدور چنین گواهینامه‌ای، انطباق کالایی بخصوص با استانداردهای اجباری کشور مورد نظر است. در فرآیند واردات کالاهایی که مشمول استاندارد اجباری می‌شوند، ارائه این گواهینامه الزامی است. در واقع باید به این نکته توجه داشت که اخذ این گواهینامه بخشی از فرآیند گمرکیست و اغلب زمان‌بر خواهد بود.

بسته به صنعتی که در آن فعال هستید، گواهینامه انطباقی که ملزم به اخذ آن خواهید بود متفاوت است. بنابراین توصیه می‌شود که گواهی انطباق مورد نیاز را از اتاق بازرگانی یا شریک تجاری استعلام کنید.

فهرست کالاهای مشمول استاندارد اجباری

برای اطلاع از فهرست دقیق فهرست کالاهای وارداتی مشمول رعایت مقررات استاندارد اجباری می‌توانید به آخرین بخشنامه سازمان ملی استاندارد ایران را دانلود و مطالعه نمایید.

در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریت‌ریت می‌توانید با ثبت نام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید با خبر شوید.

نویسنده
کامیار خدایاری

دیدگاه خود را بنویسید.

نام و نام خانوادگی
آدرس ایمیل
دیدگاه شما*
نخستین دیدگاه را شما ارسال کنید!