کنوانسیون حملونقل جادهای برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ بین پنج کشور اروپایی تصویب شد و امروزه توانسته است جایگاه خود را در بین قردادهای بینالمللی حمل و نقل کالا تثبیت کند. این کنوانسیون با هدف تضمین منافع طرفین قرارداد و ایجاد شرایط یکپارچه در حمل و نقل بینالمللی جادهای شکل گرفته است.
در ادامه سری مقالات کنوانسیونهای حمل و نقل بین المللی این بار به بررسی بخش اول مفاد کنوانسیون حملونقل جادهای (CMR) میپردازیم.
طرفین متعهد؛
با توجه به تشخیص ضرورت همسان سازی شرایط حاکم بر قرارداد حمل و نقل بینالمللی کالا از طریق جاده، بخصوص با در نظر گرفتن اسناد مورد استفاده در حمل و نقل بین المللی و مسئولیت حملکننده، به شرح زیر توافق مینمایند:
فصل اول – محدوده اجرا
ماده ۱:
۱- این کنوانسیون در برگیرنده هر قراردادی است که برای حمل کالا از طریق جاده با وسیله نقلیه به منظور کسب درآمد منعقد شود. همچنین الزام است که مبدا و مقصد تحویل بار در دو کشور متفاوت باشد و حداقل یکی از این کشورها، بدون در نظر گرفتن ملیت و محل اقامت طرفین قرارداد، عضو کنوانسیون باشد.
۲- در این کنوانسیون وسیله نقلیه به صورت هر وسیله نقلیه موتوری، مفصل دار، یدک و نیمه یدک در ماده ۴ کنوانسیون تردد جادهای مورخ ۲۸ شهریور ۱۳۲۸ هجری شمسی برابر با ۱۹ سپتامبر ۱۹۴۹ میلاد، تعریف شده است.
۳- این کنوانسیون کالاهایی را که در محدوده اجرای آن به وسیله دولتها یا موسسات و سازمانهای دولتی حمل میشوند را نیز شامل میشود.
۴- این کنوانسیون شامل موارد زیر نمیشود:
- حمل کالاهایی که تحت شرایط هر کنوانسیون بینالمللی پستی انجام میشود.
- حمل جنازه
- حمل اثاث منزل
۵- طرفین قرارداد توافق میکنند که هیچ یک از مفاد این کنوانسیون را با توافق های ویژه بین دو یا چند طرف متعهد تغییر ندهند، مگر اینکه اینکنوانسیون را در مورد حملهای بین مرزی نافذ ندانند و یا اجازه استفاده از این کنوانسیون را به عملیات حملی که تماماً در محدوده قلمرو کشورهایشان تحت راهنامه جادهای که معرف مالکیت کالا است، بدهند.
ماده ۲:
۱- اگر وسیله نقلیه حامل کالا قسمتی از سفر را از طریق دریا، راهآهن، راه های آبی داخلی و یا هوایی طی کند، به شرط آنکه کالا از وسیلهنقلیه تخلیه نشود- به جز موارد مشمول مقررات ماده (14)- این کنوانسیون در تمام طول سفر نافذ خواهد بود. اگر ثابت شود هر گونه تلف، خسارت و یا تأخیر در تحویل کالا که در طی حمل توسط سایر وسایل نقلیه رخ داده، در نتیجه فعل و یا ترک فعلحملکننده جادهای نبوده و به دلیل رخ دادن حادثهای در حین حمل به دلیل استفاده از سایر وسایل نقلیه بوده است؛ در این صورت مسئولیت حملکننده جادهای توسط این کنوانسیون تعیین نخواهد شد، بلکه اگر قرارداد حمل به طور مستقیم بین فرستنده و حملکننده با سایر وسایل نقلیه برابر شرایطی که قانون برای حمل کالا توسط آن وسیله نقلیه برقرار کرده است منعقد شود، حملکننده غیر جادهای مسئول شناخته می شد. چنانچه شرایط یاد شده وجود نداشته باشد، مسئولیت حملکننده جادهای به وسیله این کنوانسیون تعیین خواهد شد.
۲- در صورتی که حملکننده جادهای و حملکننده با وسایل نقلیه دیگر یکی باشد مسئولیت حملکننده جادهای بنا بر مقررات بند یک این ماده، با فرض اینکه حملکننده جادهای و حملکننده با وسیله نقلیه دیگر دو شخصیت جداگانه هستند، تعیین خواهد شد.
فصل دوم – مسئولیت حملکننده نسبت به اشخاص
ماده ۳:
از نظر این کنوانسیون، تا زمانی که نمایندگان و خدمه حمل کننده یا اشخاص دیگر در چارچوب وظیفه شغلی خود عمل نموده باشند،حمل کننده مسئول فعل یا ترک فعل آنها خواهد بود.
فصل سوم – انعقاد و اجرای قرارداد حمل
ماده ۴:
قرارداد حمل با تنظیم راهنامه جادهای تایید میشود. فقدان یا هرگونه خلل در راهنامه لطمهای به اعتبار قرارداد حمل نخواهد زد و قرارداد مشمول مقررات این کنوانسیون خواهد ماند.
ماده ۵:
۱- راهنامه جادهای حمل در سه نسخه اصلی تنظیم و توسط فرستنده کالا و حملکننده امضا می شود. در صورتی که قوانین کشوری که سند در آن تنظیم شده اجازه دهد، میتوان این امضاها را با امضای چاپ شده یا مهرهای فرستنده و حمل کننده جایگزین کرد.
نسخه اول راهنامه جادهای در اختیار فرستنده قرار میگیرد، نسخه دوم همراه کالا خواهد بود و نسخه سوم توسط حملکننده نگهداری می شود.
۲- اگر کالای مورد حمل در چند وسیله نقلیه بارگیری شود یا از چند نوع مختلف باشد و یا از چند قسمت مجزا تشکیل شده باشد، فرستنده یاحملکننده حق خواهد داشت درخواست نماید برای هر وسیله نقلیه، هر نوع کالا یا قسمتی از آن، راهنامه جادهای جداگانهای تنظیم شود.
ماده ۶:
۱- راهنامه جادهای باید دارای مشخصات زیر باشد:
الف -تاریخ و محل صدور
ب – نام و نشانی فرستنده کالا
ج – نام و نشانی حملکننده کالا
د -تاریخ و محل دریافت کالا و محلی که برای تحویل کالا مشخص شده است.
ه – نام و نشانی گیرنده کالا
و – شرح مصطلح ماهیت کالا و نوع بسته بندی؛ در مورد کالاهای خطرناک، شرحی که به طور معمول چنین کالاهایی با آن شناخته میشود.
ز – تعداد بستهها و علائم و شمارههای مخصوص آن ها.
ح – وزن ناخالص کالا و یا مقدار آن
ط – هزینههای مربوط به حمل (کرایه حمل، هزینههای تکمیلی، حقوق گمرکی و سایر هزینههایی که از زمان انعقاد قرارداد تا تاریخ تحویل کالا به وجود میآیند.)
ی – دستورهای ضروری برای تشریفات گمرکی و غیره.
ک – عبارتی مبنی بر اینکه حمل کالا، با وجود هر شرط مغایری، مشمول مقررات این کنوانسیون است.
۲- در صورت لزوم راهنامه جادهای باید دارای مشخصات زیر باشد:
الف -عبارتی حاکی از اینکه انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر مجاز نمی باشد.
ب – هزینههایی که فرستنده متعهد به پرداخت آن میشود.
ج – مبالغی که در مقابل تحویل کالا دریافت میشود.
د – بیان ارزش کالا و مبلغی که بیان کننده نفع خاص در تحویل باشد.
ه – دستورهای فرستنده به حمل کننده در مورد بیمه کالا.
و – محدوده زمانی مورد توافقی که در طی آن حمل کالا باید به انجام برسد.
ز – صورتی از اسناد تحویل داده شده به حملکننده.
۳- دو طرف میتوانند هر گونه مشخصات دیگری را که مفید بدانند در راهنامه جادهای قید کنند.
برای دنبال کردن ادامه مقالات کنوانسیون جادهای میتوانید در خبرنامه ایمیلی عضو شوید تا از انتشار ادامه سری مقالات کنوانسیونها مطلع شوید.
دیدگاه خود را بنویسید.
نخستین دیدگاه را شما ارسال کنید!