Skip to main content
کنوانسیون لاهه

کنوانسیون لاهه – (بخش اول)

نویسنده
ملیکا خدایاری

در سال ۱۹۲۱ کمیته قوانین دریایی انجمن حقوق بین‌الملل جلسه‌ای برگزار کرد تا چاره‌ای برای رفع مغایرت‌های مشکل‌ساز در قوانین حمل دریایی آن زمان بی‌اندیشد. نتیجه این جلسه با عنوان کنوانسیون لاهه پس از چندین نوبت اصلاح در ۲۵ اکتبر سال ۱۹۲۴ توسط نمایندگان کشورهای بسیاری در بروکسل تایید شد و به مرحله اجرا درآمد.

در ادامه به بررسی مفاد این کنوانسیون می‌پردازیم.

ماده ۱

در قوانینی که در ادامه بررسی خواهیم کرد تعاریف زیر به کار گرفته شده است:

الف- حمل‌کننده: به مالک یا اجاره کننده وسیله حمل گفته می‌شود که با فروشنده کالا قرارداد حمل منعقد کرده است.

ب- قرارداد حمل: به قراردادی اطلاق می‌شود که با استناد بر بارنامه دریایی یا هر سند مالکیت مشابه دیگری که برای حمل محموله از طریق دریا صادر شده است، منعقد می‌گردد. این قرارداد حمل شامل هر بارنامه دریایی یا سند مشابه دیگری که رابطه بین حمل‌کننده و دارنده‌ سند را مشخص می‌کند نیز می‌شود.

پ- بار: هرگونه محموله به استثنا حیوانات زنده و بارهایی که بر اساس قرارداد حمل روی عرشه کشتی حمل می‌شود.

ت- کشتی: هر وسیله‌ای که برای حمل بار در دریا به کار می‌رود.

ث- مدت زمان حمل: فاصله زمانی بین بارگیری محموله در کشتی و تخلیه آن

ماده ۲

با استناد بر مفاد ماده ۶ کنوانسیون لاهه، در هر قرارداد حمل مسئولیت‌ها، تعهدات و معافیت‌هایی که در رابطه با بارگیری، جابه‌جایی، حمل، محافظت و تخلیه بار مشمول حمل‌کننده می‌شود به شرح مفادی خواهد بود که در ادامه ارائه می‌شوند.

ماده ۳

۱- حمل‌کننده موظف است قبل از شروع هر سفر اقدامات لازم در راستای موارد زیر را ترتیب اثر دهد:

الف- کشتی را آماده دریانوردی کند.

ب- کشتی را به طور مناسب تجهیز کند، تدارکات لازم را ببیند و خدمه را مهیا کند.

پ- انبارها، سردخانه‌ها و سایر بخش‌های قابل بارگیری کشتی را مجهز و آماده نماید.

۲- با استناد بر مفاد ماده ۴ کنوانسیون لاهه، حمل‌کننده موظف است که محموله را در کمال دقت و به نحوی مطلوب، بارگیری، جابه‌جا، حمل، محافظت و تخلیه نماید.

۳- پس از تحویل کالا، حمل‌کننده، نماینده وی یا کاپیتان کشتی موظف است با توجه به درخواست فرستنده بارنامه‌ای صادر کند که در آن مشخصات زیر درج شده است:

الف- علائم بخصوصی که جهت شناسایی بار ضروری است. فرستنده باید این علائم را به صورت کتبی قبل از بارگیری بار بر روی کشتی به حمل‌کننده اعلام نماید. در رابطه با بار بدون روپوش، علائم مذکور باید بر روی بار نقش شده باشد و به طور کامل واضح باشد. اگر بار درون صندوق یا پوشش به‌خصوصی قرار گرفته باشد، این علائم باید به نحوی نقش شود که تا پایان سفر خوانا بماند.

ب- تعداد بسته‌ها، مقدار و یا وزن.  این اطلاعات می‌بایست به صورت کتبی از جانب فرستنده به حمل‌کننده ارائه شود.

پ- وضع ظاهری کالا. حمل‌کننده کالا، نماینده وی یا کاپیتان کشتی ملزم به قید علائم، تعداد و یا وزنی که صحت آن‌ها به دلایل موجهی مشکوک است و یا قابل تشخیص نیست نخواهند بود.

۴- بارنامه‌ای که به شرح فوق صادر می‌گردد مدرک دریافت کالا از جانب حمل‌کننده است.

۵- فرستنده نسبت به صحت اظهارات خود در رابطه با علائم، تعداد، مقدار و وزن بار قبل از بارگیری بر روی کشتی مسئول است. در صورت بروز هرگونه خسارت ناشی از عدم صحت این اطلاعات، فرستنده مسئول پرداخت غرامت حمل‌کننده شناخته می‌شود.

دریافت چنین غرامتی مسئولیت حمل‌کننده را که ناشی از قرارداد حمل است، نسبت به اشخاصی غیر از فرستنده بار محدود نمی‌کند.

۶- در صورتی که قبل از انتقال بار یا در حین این فرآیند به منظور تحویل آن به حمل‌کننده اخطاریه‌ای حاکی از فقدان بار یا ورود خسارت به آن با شرح کامل مربوطه به صورت کتبی به حمل‌کننده یا نماینده وی ارائه نشود، تحویل بار به شخصی که در قرارداد حمل ذکر شده است مطابق با مندرجات بارنامه دریایی صادر شده از جانب حمل‌کننده خواهد بود. در صورتی که فقدان یا خسارت آشکار نباشد، اخطاریه مذکور باید تا سه روز پس از تحویل کالا ارائه گردد.

در صورتی که در هنگام تحویل کالا وضع فعلی کالا مورد بازرسی مشترک طرفین قرار گرفته باشد، ارائه اخطار کتبی الزامی نخواهد بود.

اگر بیش از یک سال از تاریخ تحویل گذشته باشد، اقامه دعوی علیه حمل‌کننده بابت فقدان یا خسارت کالا قابل پذیرش نخواهد بود.

حمل‌کننده و تحویل‌گیرنده بار موظف هستند که تسهیلات معقول را برای تشخیص و رسیدگی به فقدان و خسارت واقعی فراهم کنند.

۷- پس از بارگیری به درخواست فرستنده بر روی بارنامه‌ای که از جانب حمل‌کننده، نماینده وی یا کاپیتان کشتی صادر شده است عبارت بارگیری شده قید می‌شود. این امر مشروط بر این است که اگر فرستنده سندی مبنی بر مالکیت کالا قبل از بارگیری دریافت کرده است آن را پس بدهد.

ممکن است به اختیار حمل‌کننده در سند مذکور نام بندر بارگیری، کشتی یا کشتی‌های حامل بار، تاریخ یا تاریخ‌های حمل بار از جانب حمل‌کننده، نماینده وی یا کاپیتان کشتی درج شود. در این صورت، این سند که حاوی مشخصات مزبور است و مفاد ماده ۳ کنوانسیون لاهه در آن رعایت شده است، بارنامه دریایی بارگیری شده شناخته می‌شود.

۸- قید هرگونه شرط یا توافق در قرارداد حمل فی‌مابین به جهت سلب یا محدود کردن مسئولیت حمل‌کننده بابت فقدان یا خسارت وارد شده ناشی از غفلت، خطا، یا سهل‌انگاری در انجام وظایف و تعهداتی که در کنوانسیون لاهه به آن‌ها اشاره شده است باطل خواهد بود.

در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریت‌ریت می‌توانید با ثبت نام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید با خبر شوید.

نویسنده
ملیکا خدایاری

دیدگاه خود را بنویسید.

نام و نام خانوادگی
آدرس ایمیل
دیدگاه شما*
نخستین دیدگاه را شما ارسال کنید!