بارنامه چیست؟

بارنامه (Bill of Lading)

در دنیای تجارت، بارنامه یکی از اصلی ترین اسناد حمل و نقل بین المللی برای انجام روند معاملات بازرگانی است. در این مقاله به تعریف بارنامه می پردازیم و هدف از صدور آن را بررسی می کنیم.

تعریف بارنامه Bill of Lading (BL)

بارنامه به منزله ی رسید دریافت کالا است. این سند از جانب شرکت حمل و نقل (فورواردر) صادر  می شود و در اختیار فرستنده کالا قرار می‌گیرد.
بارنامه سندی قابل معامله (Negotiable) است.
این سند به منزله مالکیت کالا است و دارنده این سند می‌تواند با آن جهت دریافت کالا به حمل کننده یا نماینده حمل کننده مراجعه کند.

مشخصات مورد نیاز برای صدور بارنامه

شرکت حمل و نقل بر اساس مشخصاتی که  از جانب فرستنده یا گیرنده کلا ارائه شده است اقدام به صدور تعداد مشخصی از نسخ اصل و کپی بارنامه می کند. مشخصاتی که این سند بر پایه آن صادر می شود عبارت است از:

• مبدا
• مقصد
• روش حمل
• مشخصات وسیله حمل
• اینکوترمز (بر اساس قرارداد فروشنده و خریدار)
• شرایط پرداخت کرایه حمل
• بیمه کالا

در بارنامه مواردی نظیر محل و تاریخ صدور سند قید می شود و به مهر و امضای صادرکننده می رسد.

دقت در صدور

اشتباه در صدور بارنامه میتواند خسارات جبران ناپذیری را برای شرکت حمل و نقل به وجود آورد. بنابراین دقت در صدور این سند بسیار حائز اهمیت است.

صادرکننده

شرکت حمل کننده تنها سازمانی است که صلاحیت لازم جهت صدور بارنامه را دارد.
برای مثال، در روش حمل دریایی، شرکت حمل کننده می تواند یک خط کشتیرانی یا یک NVOCC باشد.

دریافت کننده

بارنامه به عنوان رسید کالا، معمولا برای اشخاص زیر بر اساس نقش آنها در معاملات بازرگانی از جانب شرکت حمل کننده صادر می گردد:

• فرستنده کالا که همان فروشنده در مبدا مشخص شده بر اساس بارنامه حمل کالا است. پس از تحویل کالا به شرکت حمل کننده، بارنامه از جانب شرکت حمل و نقل برای فروشنده به منزله ی رسید دریافت کالا صادر می شود.
• گیرنده کالا که همان خریدار (صاحب کالا) در مقصد مشخص شده بر اساس بارنامه حمل کالا است. برای دریافت کالا در مقصد، صاحب کالا نیاز به بارنامه صادر شده از جانب شرکت حمل کننده یا نماینده وی دارد.

انواع

بر اساس روش حمل اعلام شده از جانب فرستنده یا گیرنده بر اساس قرارداد فی مابین، شرکت حمل و نقل موظف است بارنامه‌ی درخواست شده را با مشخصات کامل صادر کند. در ادامه به توضیح مختصری از بارنامه در روشهای مختلف حمل می پردازیم.

• بارنامه حمل و نقل هوایی کالا (Air Way Bill)
• بارنامه حمل و نقل دریایی کالا (Ocean Bill of Lading)
• بارنامه حمل و نقل جاده ای کالا (Bill of Lading)
• بارنامه حمل و نقل ریلی کالا (SMGS)

بارنامه حمل و نقل هوایی کالا (Air Way Bill)

در محمولاتی که به روش هوایی حمل می شوند، دو نوع بارنامه به شرح زیر از جانب شرکت حمل کننده صادر می گردد:

1. Master Air Way Bill (MAWB)

بارنامه MAWB از جانب خط هواپیمایی یا نماینده وی به نام حمل کننده کالا صادر می گردد. در برخی موارد تنها با هماهنگی حمل کننده، خط هواپیمایی و یا نماینده وی بارنامه را مستقیما به نام صاحب کالای اصلی در مقصد صادر می کند.

2. House Air Way Bill (HAWB)

بارنامه HAWB از جانب حمل کننده (فورواردر) به نام صاحب کالای اصلی صادر می گردد.

بارنامه حمل و نقل دریایی کالا (Ocean Bill of Lading)

در محمولاتی که به روش دریایی حمل می‌شوند، دو نوع بارنامه به شرح زیر از جانب شرکت حمل کننده صادر می گردد:

1. Master Bill of Lading (MBL)

بارنامه MBL از جانب خط کشتیرانی یا نماینده وی به نام حمل کننده کالا صادر می گردد. در برخی موارد تنها با هماهنگی حمل کننده، خط کشتیرانی یا نماینده وی بارنامه را مستقیما به نام صاحب کالای اصلی در مقصد صادر می کند.

2. House Bill of Lading (HBL)

بارنامه HBL از جانب حمل کننده (فورواردر) به نام صاحب کالای اصلی صادر می‌شود.

بارنامه حمل و نقل جاده ای کالا (Bill of Lading)

در حمل کالا به صورت جاده ای، شرکت حمل کننده بارنامه حمل را با مشخصات کامل صادر  می کند و به عنوان رسید دریافت کالا به فرستنده ارائه می دهد.

بارنامه حمل و نقل ریلی کالا (SMGS)

بارنامه حمل ریلی از جانب خطوط راه آهن در ایستگاه های بارگیری کالا صادر می شود. به دنبال آن، خط راه آهن اعلام می کند که کالای مشخص شده در بارنامه را دریافت کرده و موظف است کالا را سالم به مقصد مورد نظر ارسال نماید.

بارنامه چند وجهی FIATA Multimodal Bill of Lading (FBL)

در صورتی که در فرآیند حمل محموله، چندین روش حمل به کار گرفته شود، بارنامه چند وجهی صادر خواهد شد. برای مثال ممکن است قسمتی از مسیر با قطار و باقی آن از طریق جاده طی شود.

بارنامه سراسری Through Bill of Lading (TBL)

بارنامه های سراسری برای محمولاتی استفاده می شوند که امکان حمل آنها از طریق دریا وجود دارد و سپس به صورت ریلی یا زمینی به مقصد نهایی می رسند.

این نوع بارنامه نباید با بارنامه چند وجهی یکسان در نظر گرفته شود.

بارنامه Dirty/Clause Bill of Lading

از این عبارت زمانی استفاده می شود که محموله سالم به حمل کننده تحویل داده نشود.

بارنامه Clean نقطه مقابل این بارنامه، بارنامه clean است که در آن محموله در شرایط قابل قبول تحویل داده می شود.

در صورت تمایل به دنبال کردن مطالب وبلاگ فریت‌ریت می‌توانید با ثبت نام در خبرنامه از انتشار مطالب جدید باخبر شوید.